Badaniem roli ofiary w genezie przestępstwa zajmuje się dziedzina kryminologii - wiktymologia. Jej ideą jest badanie predyspozycji ofiar, grup społecznych oraz tworzenie mechanizmów, które pozwolą przeciwdziałać powstawaniu przestępstw.
Dodatkowym celem wiktymologii jest stworzenie polityki antywiktymizacyjnej, która będzie zapobiegać, ale również chronić potencjalne ofiary. Jak zakładają badania z dziedziny kryminologii, niektóre ofiary przyczyniają się do zaistnienia przestępstwa.
Mają tu znaczenie zarówno predyspozycje osobiste jak i wpływ na rozwój sytuacji. Wiktymologia określa te właściwości, jako elementy sytuacji wiktymologicznej. W ich obrębie możemy wyróżnić wiktymność, czyli zespół cech, które zwiększają ryzyko stania się ofiarą np. wiek czy płeć. Predestynacje, która odnosi się do osób, których charakter i inne osobiste zadatki mogą przyczynić się do zaistnienia przestępstwa. Mowa tu o takich cechach jak awanturnictwo czy nadużywanie alkoholu. Innymi przyczynami może być nieostrożność czy prowokowanie.
W związku z tym możemy podzielić ofiary ze względu na kryterium ich winy. Wiktymologia dzieli je na osoby niewinne, ofiary własnej ignorancji, osoby winne w tym samym stopniu, co sprawca oraz w większym stopniu niż sprawca. Wymienia się tez osoby całkowicie winne pokrzywdzenia np. poprzez spowodowanie wypadku podczas jazdy pod wpływem alkoholu. Wiktymologia stara się uświadamiać społeczeństwo w obrębie unikania zagrożeń, sposobu przeciwdziałania oraz oczywiście informowania o przysługujących prawach.
Komentarze