Wśród spraw o alimenty przeważają sprawy o alimenty na dziecko, choć należy pamiętać, że płacenia alimentów mogą w określonych przypadkach domagać się też inne osoby, na przykład rodzice od swoich pełnoletnich dzieci. To, ile będzie trwać sprawa o alimenty oraz z jakimi wydatkami będzie się wiązała, zależy od różnych okoliczności - poniżej zostaną omówione najbardziej istotne z nich.
Ile wynosi opłata od pozwu o alimenty?
Opłata od pozwu w sprawie o alimenty zależy od tego, czy jesteśmy stroną dochodzącą ustalenia alimentów bądź ich podwyższenia, czy też to my jesteśmy zobowiązani do płacenia alimentów, a chcemy złożyć pozew o ich obniżenie bądź całkowite uchylenie. Strona dochodząca alimentów (najczęściej jest to dziecko reprezentowane przez któregoś z rodziców) jest zwolniona od opłaty od pozwu. Natomiast strona żądająca ich obniżenia lub uchylenia ponosi opłatę, której wysokość zależy od wysokości obowiązujących aktualnie alimentów. Należy kwotę alimentów płaconą co miesiąc pomnożyć przez 12 - uzyskana suma to tak zwana wartość przedmiotu sporu (WPS). Następnie należy ustalić opłatę zgodnie z poniższym zestawieniem:
- WPS do 500 złotych - opłata w kwocie 30 złotych;
- WPS ponad 500 złotych do 1500 złotych - opłata w kwocie 100 złotych;
- WPS ponad 1500 złotych do 4000 złotych - opłata w kwocie 200 złotych;
- WPS ponad 4000 złotych do 7500 złotych - opłata w kwocie 400 złotych;
- WPS ponad 7500 złotych do 10 000 złotych - opłata w kwocie 500 złotych;
- WPS ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych - opłata w kwocie 750 złotych;
- WPS ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych - opłata w kwocie 1000 złotych,
- WPS ponad 20 000 zł - opłata w wysokości 5% WPS.
Inne koszty sprawy o alimenty
Jeśli postanowimy skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego, będzie się to wiązało z kosztem wynagrodzenia dla pełnomocnika. Jest ono różne w różnych kancelariach, zazwyczaj na jego wysokość mają wpływ mają okoliczności sprawy takie jak np. nakład pracy jaki jest konieczny czy też liczba rozpraw.
Zasadą jest, że strona przegrywająca proces zwraca drugiej stronie koszty procesu - a więc zarówno opłatę od pozwu, jak i wynagrodzenie adwokata. Jeśli sąd tylko częściowo uwzględnił żądanie pozwu, obowiązek zwrotu obejmuje zazwyczaj odpowiednią część kosztów. Nierzadko sąd nie obciąża strony, której przysługują alimenty koniecznością zwrotu kosztów, nawet pomimo przegrania sprawy w całości lub części. Warto natomiast pamiętać, że w razie wygrania sprawy przez stronę dochodzącą alimentów reprezentowaną przez adwokata lub radcę prawnego, sąd zasądzi na jej rzecz zwrot kosztów zastępstwa procesowego.
Jak przygotować pozew o alimenty?
Wysokość alimentów na dziecko zależy od kosztów jego utrzymania oraz od możliwości finansowych rodziców. Dlatego w pozwie przede wszystkim trzeba wskazać, jaka kwota jest miesięcznie wydawana na usprawiedliwione potrzeby dziecka, do których zalicza się między innymi:
- wyżywienie,
- odzież i obuwie,
- kosmetyki i chemia,
- koszty związane z utrzymaniem mieszkania,
- koszty leczenia,
- koszty związane ze szkołą czy przedszkolem,
- wydatki na rozrywki (np. kino, parki rozrywki).
Do pozwu należy dołączyć dowody na wysokość poniesionych wydatków, np. faktury, wydruki z rachunku bankowego, paragony czy inne dowody. Czasami warto złożyć wniosek o przesłuchanie świadków, którzy mają wiedzę na temat wydatków na dziecko.
Jeśli znamy zarobki rodzica, od którego żądamy alimentów, warto je wskazać w pozwie. Oprócz tego dobrym pomysłem jest zamieszczenie w pozwie wniosku o zobowiązanie pozwanego do przedstawienia dokumentów dotyczących jego sytuacji zarobkowej, np. zaświadczenie o zarobkach, PIT, wyciąg z konta bankowego.
Adwokat mający doświadczenie w sprawach o alimenty doradzi na temat tego, jakie dowody warto przygotować przed złożeniem pozwu, a także pomoże wyliczyć wysokość należnych alimentów - wskazuje adwokat Agata Koschel-Sturzbecher.
Jak wygląda i ile trwa sprawa o alimenty?
Czas trwania sprawy o alimenty zależy od wielu czynników. Po złożeniu pozwu najczęściej kilka miesięcy trwa oczekiwanie na wyznaczenie przez sąd rozprawy. W tym czasie sąd doręcza pozew pozwanemu, dając mu możliwość ustosunkowania się do jego treści. Sprawa może się skończyć na jednej rozprawie, zwłaszcza jeśli stronom uda się dojść do porozumienia. Podczas rozprawy sąd przesłuchuje strony i zapoznaje się z dokumentacją, jeśli jest potrzeba to przesłuchuje świadków, może też zwrócić się do odpowiednich organów, np. do pracodawcy rodzica o informację na temat jego zarobków.
Czasami musi się odbyć kilka rozpraw, co znacznie wydłuża postępowanie. Jeśli zostanie wydany wyrok, który nie będzie odpowiadał stronie, to może się ona odwołać, składając apelację. Sprawa trafia wówczas do sądu II instancji. W takim przypadku całe postępowanie może potrwać nawet kilka lat. Najczęściej jednak sprawy o alimenty trwają kilka miesięcy.
W razie niepłacenia alimentów przez zobowiązanego, sprawę warto skierować do postępowania egzekucyjnego. Po złożeniu wniosku do komornika zazwyczaj kilka tygodni trwa oczekiwanie na podjęcie przez niego czynności. Jednak jeśli tylko dłużnik posiada dochody bądź inne źródła z których można ściągnąć pieniądze, to egzekucja pozwoli na uzyskanie należnych nam alimentów.
Co zrobić, aby otrzymywać alimenty już w czasie trwania sprawy?
W treści pozwu można zawrzeć wniosek o zabezpieczenie alimentów na czas postępowania. W takim przypadku jeszcze przed przeprowadzeniem postępowania dowodowego sąd wstępnie oceni, jakie są potrzeby dziecka i możliwości rodziców, po czym wyda postanowienie na temat tego, jakie alimenty mają być płacone do momentu zakończenia sprawy. Jeśli którejś ze stron nie odpowiada treść postanowienia o zabezpieczeniu, może się od niego odwołać, składając zażalenie. Rozpoznanie zażalenia przez sąd trwa zazwyczaj kilka tygodni, jednak nawet w takiej sytuacji jest to sposób na szybkie zabezpieczenie kwot na bieżące potrzeby dziecka, bez konieczności oczekiwania czasem przez wiele miesięcy na wyrok.