Typy i ustroje państw. Typ danego państwa determinuje klasa społeczna w której imieniu i interesie sprawowana jest władza państwowa. Przez typ państw rozumiano całokształt cech państwa wyrażający jego klasowy charakter.
Wyróżnia się 4 typy państw - państwo niewolnicze, państwo feudalne, państwo kapitalistyczne oraz państwo socjalistyczne.
Państwo niewolnicze
W państwie niewolnicznym zasadniczym był podział na ludzi wolnych i niewolników, a ludzi wolni byli właścicielami dóbr materialnych oraz właścicielami niewolników. Ludzie wolni tworzyli tak zwaną klasę patrycjuszy, którzy posiadali podmiotowość polityczną i prawną oraz mogli sprawować władzę. Spośród nich wybierany był monarcha, który im przewodził lub w zależności od panującego systemu wódz, cesarz czy imperator. W niektórych państwach niewolniczych ukształtowała się druga grupa wolnych ludzi zwanych plebejuszami mieli oni podmiotowość polityczną i prawna, ale nie mogli sprawować władzy ich prawo było ograniczone przez patrycjuszy. W państwie niewolniczym najwięcej było niewolników, których prawo nie obejmowało ( nie mieli oni żadnych praw ), najczęściej byli traktowani przedmiotowo i bez żadnego szacunku, a wiele osób wyżej sytuowanych uważało ich za podludzi. Taki system panował głównie w państwach starożytnych i na bliskim wschodzie oraz w niektórych państwach śródziemnomorskich ( Grecja, Rzym ).
Państwo feudalne
System państwa feudalnego kształtował się stopniowo przez przekształcanie systemu niewolniczego był również rezultatem osiadłości plemion wędrownych. Jego podstawę stanowiły duże własności ziemskie należące do warstw najmożniejszych czyli np. monarchów. W tamtym okresie ukształtowały się 4 warstwy społeczne: szlachta, duchowieństwo, mieszczaństwo, chłopi.
Państwo kapitalistyczne - ustrój kapitalistyczny
Państwo kapitalistyczne ukształtowało się w wyniku walki z feudalnym absolutyzmem. Ludzie mieli już dość, że tylko klasy najwyższe stanowią prawo, prawo które jest korzystne tylko dla nich, a ludzi uboższych wpędza w coraz większą biedę. System kapitalistyczny kształtował się poprzez rewolucję antyfeudalną i burżuazyjna. Państwo tego typu opiera się na Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela gdzie prawo ? zwykłych? ludzi jest respektowane. W XIX wieku dokonywały się rewolucje w różnych krajach co umożliwiło likwidację feudalizmu i wprowadzenie kapitalizmu. Podstawą systemu kapitalistycznego jest ideologia liberalizmu, która zakłada swobodę działalności gospodarczej ( oznaczało to w praktyce, ze każdy miał prawo założyć własną działalność gospodarczą ). Ponadto zniesiono również feudalną hierarchie własności od teraz każdy człowiek posiadał prawo własności i podlegał ochronie prawnej. System zakłada, że wszyscy są równi wobec prawa bez względu na pochodzenie, majątek, religię, rasę czy narodowość. Każdy człowiek, który uważa że jego prawo jest naruszane może to zgłosić do odpowiednich instytucji.
Państwo socjalistyczne - ustrój socjalistyczny
Ostatnim typem państwa jest państwo socjalistyczne. Gospodarka opiera się tutaj na zasadzie własności społecznej środków produkcji oraz na centralnym planowaniu rozwoju gospodarki narodowej, co wiąże się z ograniczeniem bądź całkowitą likwidacją sektora prywatnego w gospodarce. Głównymi hasłami tego systemu były "zniesienie wyzysku człowieka przez człowieka" oraz "każdemu według jego pracy".
Podział społeczeństwa:
- klasa robotnicza ( najważniejsza )
- pracujące chłopstwo
- pracująca inteligencja
Ustrój opierał się na zasadach klasowości państwa, ludowładztwa, a w państwie przewodniczyła partia komunistyczna. Na papierze prawo ludzi były przestrzegane jednak w praktyce wyglądało to różnie.
Komentarze